W wieloetnicznym imperium Xiongnu kobiety miały wielką władzę
18 kwietnia 2023, 11:23Na 1500 lat przed Czyngis-chanem, który zapoczątkował budowę największego lądowego imperium w historii ludzkości, mongolscy nomadzi stworzyli swoje pierwsze imperium. Konfederacja Xiongnu powstała w III wieku p.n.e. i przez kilka wieków dominowała na stepach Azji Wschodniej, rzucając wyzwanie imperialnym Chinom i skłaniając je do rozbudowy Wielkiego Muru. Konfederacja Xiongnu była państwem wieloetnicznym o wysokim zróżnicowaniu genetycznym nawet wśród elity rządzącej.
Wikińskie wojowniczki - prawda czy mit?
16 listopada 2016, 06:02Od ponad 100 lat archeolodzy odkrywają na terenie Skandynawii groby, w których w okresie wikińskim złożono kobiety z bronią. Czy były to wojowniczki? Odpowiedzi na to pytanie szuka archeolog, dr Leszek Gardeła z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Taniec opadających węzełków
27 września 2018, 11:21Eksperymenty i symulacje naukowców z Polski i Szwajcarii pokazują, że sposób opadania łańcuszków w lepkim płynie zależy od tego, jakiego rodzaju węzeł został na nich zapleciony. Motywacją do prezentowanych badań jest ich potencjalne znaczenie dla zrozumienia dynamiki zawęźlonych nici DNA.
Spod Berlina po Malbork – 800 lat dziejów via Marchionis, najważniejszej drogi Pomorza
25 października 2021, 10:14Gdy podróżujemy z miasta Brandenburg an der Havel (Branibór, Brenna) przez Berlin i Frankfurt nad Odrą do granicy polsko-niemieckiej i dalej przez Stargard i Skarszewy w kierunku Malborka, podążamy via Marchionis, która od wieków jest najważniejszą drogą biegnącą przez równiny północnej Polski z zachodu na wschód.
Andrzejki – teraz zabawa, niegdyś ważny dzień dla panien na wydaniu
29 listopada 2021, 06:50Andrzejki to dzisiaj okazja do spotkań towarzyskich i hucznej zabawy. Jednak jeszcze w niedalekiej przeszłości miały one znacznie poważniejszy – i ważniejszy – wymiar. Szczególnie dla panien. W wigilię dnia św. Andrzeja Apostoła, czyli 29 listopada, panny na wydaniu mogły dowiedzieć się, jaka czeka je przyszłość. Najpierw podczas mszy w kościele lub cerkwi modliły się o dobrego męża, a wieczorem spotykały się z kilkoma koleżankami w domach, by wróżyć
Wyprzedziła pioniera
6 marca 2009, 09:45Za wynalazcę sposobu leczenia szkorbutu uchodzi szkocki lekarz James Lind, któremu w końcu udało się przekonać admiralicję do podawania marynarzom obfitujących w witaminę C cytrusów. Okazuje się jednak, że ktoś go wyprzedził i o 46 lat wcześniej, bo już w 1707 roku zaproponował miksturę na tę potencjalnie śmiertelną chorobę.
Najstarsze skamieniałe życie
22 sierpnia 2011, 13:31Uczeni z University of Western Australia i Oxford University odkryli najstarsze znane nauce skamieniałości. Mikroskopijne zabytki natury, na których widać komórki i bakterie liczą sobie ponad 3,4 miliarda lat.
Superwysokie skrzemieniałe drzewa z Tajlandii
22 marca 2013, 07:16Na północy Tajlandii odkryto olbrzymie skrzemieniałe drzewa ze środkowego plejstocenu. Najdłuższy z kloców mierzył ok. 72 m (72,2 m). Analiza morfologiczna sylwetki wykazała, że w wilgotnym lesie deszczowym rośliny te mogły pokonywać barierę 100 metrów wysokości. Ponieważ w pobliżu znaleziono narzędzia otoczakowe, najwyraźniej tropikalny gąszcz nie stanowił dla populacji Homo erectus nieprzeniknionej bariery ekologicznej.
Znaleźli burzyka siodłatego
8 kwietnia 2015, 13:12Niewielka wyspa Higashijima, położona 1000 kilometrów od południowych wybrzeży Japonii nie byłaby miejscem, o którym warto wspominać, gdyby nie fakt, że znaleziono na niej nowy gatunek ptaka.
Tekstylia ujawniają przebieg Szlaku Jedwabnego
20 kwietnia 2016, 09:11Wstępne wyniki badań tekstyliów datowanych na pomiędzy 400 a 650 rok naszej ery, które znaleziono na terenie wchodzącego w skład Nepallu Królestwa Lo (Królestwo Mustang), sugerują, że Szlak Jedwabny rozciągał się znacznie bardziej na południe niż sądzono
